පුරාවස්තු සෙවීමේ අරමුණින් හෝ ඒවා විනාශ කිරීමේ අරමුණින් සිදු කරන ඕනෑම කටයුත්තකට තරාතිරම නොබලා දැඩිව නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන බව පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් මහාචාර්ය තුසිත මැන්දිස් මහතා පැවසීය.
බලපත්‍ර ලබාගෙන ඕනෑම පුද්ගලයකුට කැණීම් සිදු කළ හැකි බවට හිටපු පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා සිදු කළ ප්‍රකාශය පිළිබඳ වගවීමක් ගත නොහැකි බවත් තමන්ගේ පෞද්ගලික ඉඩමක හෝ නිවෙසේ හෝ කැණීම් කිරීමට පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා වශයෙන් කිසිදු බලපත්‍රයක් නිකුත් නොකරන බවත් පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා මෙහිදී අවධාරණය කළේය.
වේයන්ගොඩ ආන්දෝලනාත්මක නිදන් හෑරීම සම්බන්ධයෙන් පැහැදිලි කිරීම සඳහා ඊයේ (04) පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා සඳහන් කළේ ශ්‍රී ලංකාවේ සමස්ත භූමිය තුළ පුද්ගල සන්තකයේ හෝ ඉඩමක් තුළ හෝ කොතැන හෝ තිබෙන ඕනෑම පුරාවස්තුවක් රජය සතු බවයි.
එහිදී වැඩිදුරටත් අදහස් දැක්වූ පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා මෙසේ ද කීය.
වේයන්ගොඩ නිදන් හෑරීමක් සම්බන්ධයෙන් පසුගිය දවස්වල ආන්දෝලනයක් ඇති වුණා. මේ නඩුවට අපි පෙනී සිටියා. මහේස්ත්‍රාත්වරයා කිසිම අවස්ථාවක නිදන් හාරන්න කියලා නියෝගයක් දුන්නේ නැහැ. ඇත්තටම මේ සිද්ධියට පාදක වුණේ මේ ස්ථානය දිගින් දිගටම නිදන් හොරුන්ගේ ග්‍රහණයට ලක් වීමයි. මෑත කාලයේ අධිවේගී මාර්ගය හැදුවට පස්සේ අදාළ සැපයුම් මාර්ගය තුළ මේ නිදන් හැරීම සම්බන්ධව මාස තුනක් වගේ කෙටි කාලයක් තුළ නඩු හතරක් විතර ඇවිල්ලා තියෙනවා. එක නඩුවක පොදු දේපළ පනත යටතේ අධිවේගී මාර්ගයේ අලාභය ලක්ෂයකට වැඩියි. අවසාන නඩුවේ අධිවේගි මාර්ගයේ නිදන් හෑරීම නිසා සිදුවූ අලාභය ලක්ෂ විසි හයක්.
දිගින් දිගට හාරනකොට විශේෂයෙන් රජයේ දේපළ අවභාවිත කිරීමක් සිදුවෙනවා. මේ පිළිබඳ අධිකරණය අපෙන් වාර්තාවක් කැඳවූවා. මේ ස්ථානයේ කිසිදු පුරාවිද්‍යා සාධකයක් නැති බවට අපි වාර්තාවක් දුන්නා. ඒ අනුව විශේෂ කාර්ය බළකායෙන් මේ ස්ථානය ස්කෑන් පරීක්ෂණයකට ලක් කරන්න පියවර ගත්තා. එම වාර්තාවේ පැහැදිලිව දක්වා තිබුණා මීටර් අටකට පහළින් වර්ණ මිශ්‍රිත ලෝහයක් තිබෙනවා කියලා. ඒ වාර්තාව සම්බන්ධයෙන් පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයාගේ නිරීක්ෂණ අධිකරණයෙන් ඉල්ලුවා. මෙය මානව ක්‍රියාකාරකමකින් ඇති වූ ලෝහයක් නොවන බව අපි දැනුම් දුන්නා. පොළොවේම හැදුණු ඛනිජ ස්ථරයක් හෝ ලෝහයක් වෙන්න පුළුවන් කියලා අපි වාර්තාවේ සඳහන් කර තිබෙනවා. ඒ අනුව අධිකරණය නියෝග කළා මෙය කැණීම් කර පරීක්‍ෂා කර බලා තොරතුරු ලබා දෙන්න කියලා.
පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තු නිලධාරීන් දෙදෙනකු රස පරීක්ෂක නිලධාරීන් දෙදෙනකු, ග්‍රාම නිලධාරී මහත්වරු, විශේෂ කාර්ය බළකාය සහ පොලීසිය සහභාගිත්වයෙන් මහජනතාව ඉදිරියේ විවෘත හෑරීමක් කරන්න අධිකරණය තීන්දු කළා. එය නිදන් හෑරීමේ අදහසින් දීපු නියෝගයක් නෙවෙයි. යම් කිසි ලෝහයක් තියෙනවා කියලා විශේෂ කාර්ය බළකායෙන් ලබාදීපු නිර්දේශය තහවුරු කර ගන්නයි මේ හෑරීම සිදු කළේ. නමුත් සමාජ මාධ්‍යවලින් මුළු රටේම ණය ගෙවන්න පුළුවන් නිදානයක් තියෙනවා කියලයි වාර්තා වුණේ. එය දිගින් දිගටම ආන්දෝලනාත්මක ලෙස ප්‍රචාරය වුණා.
ප්‍රාග් ඉතිහාසයේ සිට නූතන මහනුවර යුගය දක්වා තොරතුරු අධ්‍යයනය කිරීම සඳහා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව කැණීම් සහ පර්යේෂණ කරනවා. ඒ අරමුණෙන් බැහැරව කොයිම වෙලාවකවත් යම්කිසි ලේඛනයක තිබෙන නිදන් කියන වචනය හොයාගෙන අපි කැණීම් කරන්නේ නැහැ. එහෙම කැණීම් කරන්න පුරාවිද්‍යාඥ පනතේ නිදන් කියලා වචනයකුත් නැහැ. එහි තියෙන්නේ පුරාවස්තු කියන වචනය විතරයි. මේ මිථ්‍යාව මහජනතාවට පැහැදිලි කළ යුතුයි. නිදන් වදුල සම්බන්ධයෙන් සමාජයේ පැතිරිලා තියෙන මතවාදය වැරදියි. එම ලේඛනයේ දිනය තියෙන්නේ 1890. මේ ලේඛනයේ පදනම් වූ මිථ්‍යාමය තොරතුරු සොයාගෙන ගිහිල්ලා අපේ රටේ සෑම ප්‍රදේශයකම විශාල පුරාවස්තු විනාශයක් සිදු කරලා තියෙනවා.
ශ්‍රී ලංකාවේ සමස්ත භූමිය තුළ පුද්ගල සන්තකයේ හෝ ඉඩමක් තුළ හෝ කොතැන හෝ තිබෙන ඕනෑම පුරාවස්තුවක් රජය සතුයි. එය පුරාවිද්‍යා ආඥාපනතේ තුන්වැනි වගන්තියේ පැහැදිලිව සටහන් කර තිබෙනවා. ඒ නිසා කිසිවකුට පුරාවස්තු සෙවීමේ අරමුණින් කොහෙවත් කැණීම් කරන්න බලයක් නැහැ. එහි සම්පූර්ණ අධිකාරීමය බලය තියෙන්නේ පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයාට පමණයි. කැණීම් කටයුතු සිදු කරන්නේ පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයාගේ සම්පූර්ණ බලතල යටතේ.
