බදු ආදා­යම 39%කින් ඉහ­ළට – මුදල් අමා­ත්‍යාං­ශය

වසර 2023 ජන­වාරි සිට සැප්තැ­ම්බර් දක්වා වූ මාස නව­යක කාල­යට සාපේ­ක්ෂව මෙම වසරේ මුල් මාස 09 තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ බදු ආදා­යම රුපි­යල් බිලි­යන 2,918.3 දක්වා සිය­යට 39කින් ඉහළ ගොස් ඇතැයි මුදල් අමා­ත්‍යාං­ශයේ වාර්තා පෙන්වා දෙයි.

ඒ අනුව මෙරට අය-වැය හිඟය සිය­යට 40කින් පහත වැටී ඇති බවට එම වාර්තාවේ දැක්වේ.

බදු ආදා­යම අය-වැයේ සිය­යට 40ක් පියවා ගැනී­මට ප්‍රමා­ණ­වත් වුවද බදු එකතු කිරීම් අසා­මාන්‍ය ලෙස ඇතැම් මාස­වල උච්චා­ව­ච­නය වී තිබේ.

රජයේ බදු නොවන ආදා­යම රුපි­යල් බිලි­යන 229.7ක් දක්වා සිය­යට 30 කින් ඉහළ ගොස් ඇත.

මේ වසරේ මුල් මාස නව­යෙහි මුළු ආදා­යම දළ දේශීය නිෂ්පා­දි­ත­යෙන් සිය­යට 9.3ක් පමණ වූ අතර එය පසු­ගිය වසරේ සිය­යට 7.6ක් විය. ශ්‍රී ලංකාව මේ වසරේ අවම වශ­යෙන් දළ දේශීය නිෂ්පා­දි­තයේ ආදා­ය­මෙන් සිය­යට 13ක් ඉලක්ක කරයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ හිඟයේ පව­තින අය වැයේ ජංගම ගිණුමේ හිඟය (සම්පූර්ණ ආදා­යම අඩු වත්මන් විය­දම්) රුපි­යල් බිලි­යන 516.3 දක්වා සිය­යට 58කින් පහත වැටී ඇති අතර එය දළ දේශීය නිෂ්පා­දි­ත­යෙන් සිය­යට 1.6ක් පමණ වේ.

ප්‍රාග්ධන විය­දම සිය­යට 14 කින් ඉහළ ගොස් රුපි­යල් බිලි­යන 463.2ක් විය. ශ්‍රී ලංකාව ක්‍රම­යෙන් ආර්ථික අර්බු­ද­යෙන් පිට­තට පැමි­ණෙ­මින් පව­තින අතර ව්‍යාපෘති මූල්‍ය­ක­ර­ණය අව­සා­නයේ ප්‍රාග්ධන අය-වැය පුළුල් කිරී­මට මේ සමඟ අව­ස්ථාව සැලසී ඇත. ප්‍රාථ­මික ශේෂය (පොලි පිරි­වැය සමස්ත හිඟ­යට වඩා අඩුය) රුපි­යල් බිලි­යන 784.9ක අති­රි­ක්ත­යක් වූ අතර එය පසු­ගිය වසරේ රුපි­යල් බිලි­යන 123.8ට වඩා වැඩි විය.

උද්ධ­මන අනු­පාත කප්පා­දු­වක් සිදු නොක­රන තාක් කල් මුදල් ස්ථාව­ර­ත්වය පොලී අනු­පා­ති­කය අඩු කළ හැකි අතර, වැටුප් බිල ඉහළ යා හැක.

සමස්ත විය­දම නාමික වශ­යෙන් සිය­යට 4 කින් රුපි­යල් බිලි­යන 3,897.8 දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය පසු­ගිය වසරේ දළ දේශීය නිෂ්පා­දි­ත­යෙන් සිය­යට 13.5 සිට සිය­යට 12.4 දක්වා අඩු විය.

මධ්‍යම රජයේ ණය පසු­ගිය වසරේ සිය­යට 100.6 සිට සැප්තැ­ම්බර් වන විට දළ දේශීය නිෂ්පා­දි­ත­යෙන් සිය­යට 91.6ක් විය.