දකුණු කොරියානු මහා කවි කෙයෝ අන්ගෙන් ගිලිහී හැන් කන්ගේ ඔඩොක්කුවට වැටුණු නොබෙල් ත්‍යාගය

දොළොස් වැනි වියේ දී ලාදුරු රෝගයෙන් පෙළෙන එඬේර කවියෙකුගේ කවි කියැවීමට ලැබීමෙන් කෙයෝ අන්ගෙ කවීත්වය දැල්විණි. 1950 කොරියන් යුද්ධය පැනනැඟෙන විට මොහු නවයොවුන් තරුණයෙකි. නෑදෑයන් සහ මිතුරන් බොහෝ දෙනෙකු මිය ගිය එම යුද සමයේ මිනීවළවල් කණින්නකු සේ ඔහු බලහත්කාර සේවයේ යොදවනු ලැබූහයිද සැලය.

යුද්ධයේ බිහිසුණු හඬ ඇසෙන කන් බිහිරිකරගනු වස් තම දෙකනට ඇසිඩ් වත් කරගත් ඔහුගේ එක් කනක් සදාකාලිකව බිහිරි බවට පත් විය.

1952 දී බෞද්ධ භික්ෂුවක සේ දසවසරක් මහණදම් පිරූ සමයේ ඔහු තම ප්‍රථම කාව්‍ය සංග්‍රහය සහ නවකතාව එළිදක්වනු ලැබීය. තම ගිහි ජීවිතය සඳහා හුදකලා දිවයිනක් තොරාගත් ඔහු එහි අසරණ සරණ පාසලක් ඇරඹීය.

ඔහුගේ දිවියට සාමයක් නොතිබිණි. මත්පැනට ඇබ්බැහි වූ ඔහු වරක් වස පානය කොට දිවි නසා ගැනුමට තැත් කළේය.

තැබෑරුමකදී අහුලාගනු ලැබූ පත්තර කැබැල්ලක කම්කරු විමුක්තිය ගැන සටන්කාමී පුවතක් දුටු ඔහු එතැන් පටන් එම ව්‍යාපාරයන්හි ක්‍රියාධරයෙක් වූයේය.

ලිවීමේදීත් ක්‍රියාවේදීත් ඔහු ආපසු හැරුණේ නැත. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ මානව අයිතිවාසිකම් උදෙසා ඔහු මහ හඬක් නැගීය. දෑත් බැඳ කට පියවනු වස් කිහිපවතාවක් අත්අඩංගුවට පත්කරනු ලැබූ ඔහු බරපතළ අයුරින් වධයට පමුණවනු ලැබීය; වරෙක රාජ්‍ය විරෝධී වරදට විසිවසරකට සිරගත කෙරිණ.

පොදු සමාවක් ලැබ නිදහස් වූ ඔහු 1983 දී ඉංග්‍රීසි විෂය පිළිබඳ මහාචාර්යවරියක හා විවාහ විය. ඔහුගේ බොහෝ පොත් ඉංග්‍රීසියට පරිවර්තනය වූයේ ඇගේ සම සංස්කාරත්වයෙනි.

ඔහුගේ ඇතැම් කවි හයිකු කවි සේ කෙටි වූ අතර ඇතැම් කවි බොහෝ දිගුය.

Some say they can recall a thousand years

Some say they have already visited the next thousand years

On a windy day,

I am waiting for a bus.

ඉංග්‍රීසි විෂයය පිළිබඳ ඔහුගේ මහාචාර්ය බිරිය විසින් පරිවර්තනය කරනු ලැබූ ඔහුගේ නිර්මාණ ලොව පුරා රටවල් විස්සක පමණ ප්‍රකාශයට පත් කෙරිණ.

අන්තර්ජාතික සම්මාන දහසයකට වඩා දිනා සිටින මෙම කෙයෝ අන් කවියා 2002, 2005 සහ 2006 වසරවල දී නොබෙල් ත්‍යාගයට නිර්දේශ විය. ඉක්බිතිව ඔහුගේ බිඳ වැටීම ඇරැඹිණි.

මේ මහා කවි කෙයෝ අන් ගේ කවි 2018 දී පාසල් පෙළ පොතින් සහ විශ්වවිද්‍යාල නිර්දේශයන්ගෙන් ඉවත් කෙරණි. ඔහු ගැරහීමට පත් විය.

2018 පෙබරවාරියේ දී අප්‍රකට කිවිඳියක වන Choi Young-mi විසින් ලියනු ලැබූ ‘මෘගයා’ නම් කවිය විසින් මොහු අගාධයකට තල්ලු කරනු ලැබීය. එහි සඳහන් En චරිතය මොහු ම යැයි පළමුව කතා බස් කෙරිණි.

ඉක්බිතිව ලේඛිකාවෝ විශාල පිරිසක් ඔහුට එරෙහිව හඬ නැඟූහ. තම අධිකාරී බලය යොදා මැදි වියේ දී ලේඛිකාවන් ලිංගික අපයෝජනයට පත් කළ බවට ඔහුට නැඟී ඇති චෝදනා රැසකි.

තමා අපකීර්තියට පත් කිරීම නිමිති කොට විශාල අලාභයක් ඉල්ලා Choi Young-mi කිවිඳියට එදිරිව නඩුවක් ගොනු කරනු ලැබූවේ වුව මොහු ඉන් පරාජයට පත් විය. එම කිවිඳියගේ වේදනාත්මක සාක්ෂිය වූයේ ඇය තම ළමා වියේ සිට පවත්වාගෙන ආ දින පොතයි. කෙයේ අන් මහා කවියාගේ බිඳවැටීමේ අරැඹුම එයයි.

පාලනය කරගත නොහී හැඟුම්හි වහලකු වී ම කෙනකුට බොහෝ දේ අහිමි කරයි.

ඔහුගේ ලෝකය බිඳවැටිණ.

ඉදින් ඔහුගෙන් ජීවිතය හා සරි දෑ ගිලිහින. රටේ පිළිගැනීමත් නොබෙල් ත්‍යාගයත් යළි ලබාගත නොහැකි සේ ගිලිහීම ඛේදනීයයි.

නොබෙල් සම්මානය ප්‍රදානය කිරීමේදී එය එක් රටෙක, එක් ජාතියෙක, එක් මහාද්වීපයක නොරැඳී ලොව වටා යයි.

එසේ නිර්දේශිතයින් අතුරින් වඩා සුදුස්සා සොයා යන ගමන මෙවර දකුණු කොරියා අහසේදී නතර විය. මෙවර ත්‍යාගය ප්‍රදානය කෙරුණේ ප්‍රතිභාවෙන් කෙයා අන් හා සරි එහෙත් වයසින් ඔහුට වඩා වසර තිස්හතක් ළා බාල හෑන් කන් ලේඛිකාවටයි.

එක් කනක් නෑසෙන, දෑසින් කඳුළු ගලන, නිතර තොප්පියක් පලඳින වයෝවෘද්ධ කෙයෝ අන් දැන් අනූ එක් වියැති අපේක්‍ෂාභංගත්වයෙන් පෙළෙන්නෙකි.